El ve ayak terlemesi (palmar ve plantar hiperhidroz) ile vagus siniri arasında doğrudan bir ilişki yoktur, ancak ikisi dolaylı yollarla bağlantılı olabilir.
Terleme ve Sinir Sistemi
Terleme, otonom sinir sistemi tarafından kontrol edilir ve bu sistemin iki ana bölümü
vardır:
- Sempatik sinir sistemi (terlemeyi artırır)
- Parasempatik sinir sistemi (vagus siniri burada yer alır, genel olarak dinlenme ve sindirim
işlevlerini destekler)
Vagus Siniri Nedir?
Parasempatik sinir sisteminin en önemli siniridir.
Kalp atışını yavaşlatır, sindirimi destekler, stres azaltıcı etkileri vardır.
Ter bezlerini doğrudan etkilemez.
El ve Ayak Terlemesi ile Olası İlişkisi
1. Stres ve Anksiyete:
Vagus siniri stres yanıtını dengelemeye çalışır. Ancak kişi çok stresli olduğunda sempatik sistem baskın hale gelir ve bu da el/ayak terlemesini artırabilir. Vagus sinirinin zayıf aktivitesi, stresle başa çıkmayı zorlaştırabilir.
2. Vagal Ton:
Düşük vagal ton (vagus sinirinin düşük aktivitesi), anksiyete, çarpıntı, terleme gibi sempatik aktivite belirtilerine yol açabilir.
Özet:
- El-ayak terlemesi sempatik sistem aktivitesine bağlıdır.
- Vagus siniri doğrudan terlemeyi kontrol etmez, ama dolaylı yoldan etkili olabilir (özellikle stres-anksiyete gibi durumlarda)
- Vagus siniri aktivitesini artırmak (örneğin nefes egzersizleriyle) sempatik sistemi dengeleyerek terleme şikayetlerini hafifletebilir.
Ahmet Olgun
